Stedendriehoek
ZUTPHEN – Van alle Nederlandse componisten wist in de voorbije vierhonderd jaar alleen de in Zutphen geboren Jan Brandts Buys (1868-1933) internationaal door te breken. Zijn opera Die Schneider von Schönau uit 1916 is in talloze theaters in het hele Duitstalige spraakgebied meer dan duizend maal opgevoerd. Dat zijn cijfers die geen enkele andere Nederlandse componist ook maar bij benadering kan overleggen.
Des te opmerkelijker is het dat Brandts Buys tegenwoordig zelfs in zijn geboortestad Zutphen vrijwel vergeten is. Daar komt nu verandering in, want van vrijdag 21 tot en met zondag 23 september houdt 401NederlandseOperas met Operaplatform Gelderland-Overijssel het Jan Brandts Buys Festival Zutphen 2018, ter gelegenheid van Jans 150e geboortedag op 12 september. Bekende solisten zijn onder anderen sopraan Johannette Zomer, de Vlaamse stertenor Denzil Delaere, cellist Jeroen den Herder, pianiste Reinild Mees, het Meander Kwartet en het Zutphens Mannenkoor. Op 12 september opent een tentoonstelling over de componist in het Geelvinck Muziek Museum Zutphen. Een promotie-cd brengt alvast een voorproefje van het festival.
Herwaardering
Initiatiefnemer René Seghers (401 Nederlandse Opera’s): “Het is hoog tijd voor een herwaardering van Brandts Buys. In ieder ander land van ons formaat zou hij de nationale componist zijn geweest. Naast een compleet overzicht van alle tien Brandts Buys opera’s – inclusief wereldpremières van het onvoltooide jeugdwerk ‘Spaans Fragment’ en zijn laatste twee opera’s ‘Hero und Leander’ en ‘Ulysses’ – komen ook zijn liederen, pianowerken, kamermuziek en orgelstukken aan bod. De opening van de tentoonstelling op 12 september wordt opgeluisterd door een concert met liederen van acht Brandts Buysen uit vijf generaties sinds stamvader Cornelis Alijander Brandts Buys.”
Oeuvre toegankelijk maken
Doel van het Brandts Buys Festival is diens oeuvre te ontsluiten door de concertregistraties uit te geven via downloads en documentaire cd-uitgaven. Zo wordt het oeuvre van Nederlands meest succesvolle componist permanent toegankelijk. Dit gebeurt in de context van het handboek over 401NederlandseOpera’s waar artistiek leider van het festival, muziekfilosoof René Seghers, sinds 2010 aan werkt. Seghers: “Ik ontdekte dat er in Nederland meer dan 400 opera’s zijn gecomponeerd sinds 1646. Veel zijn zelfs nooit uitgevoerd. Zo ook de laatste werken van Brandts Buys. Hij overleed in 1933 op een politiek ongunstig moment, omdat Hitler toen aan de macht kwam.
Zutphen en heel Nederland kunnen werken van betoverende schoonheid als Die Schneider von Schönau, Micarême of Der Mann im Mond koesteren. Wie denkt in Micarême Léhar te horen heeft gelijk, maar: Léhar kwam wel ná Brandts Buys! Zijn oeuvre zou in alle ons omringende landen allang zijn gedocumenteerd in opnames. Een dergelijk omvattend erfgoedproject is eigenlijk een overheidstaak, maar ik heb het initiatief om het complete Nederlandse opera-erfgoed, inclusief dat van Brandts Buys, te ontsluiten, dan maar op eigen titel ontplooid. Samen met muziekschool De Muzehof hebben we zelfs een lesprogramma voor de jeugd ontwikkeld.”
Voor meer informatie en kaartverkoop: www.brandtsbuysfestival.nl.
