Stedendriehoek

Tentoonstelling eert Zutphense tekenaar Arie Nijenhuis  

WARNSVELD – De tweede kwartaalexpositie van 2024 in Woon-zorgcentrum Den Bouw staat in het teken van Arie Nijenhuis en is samengesteld uit de omvangrijke collectie van Wouter Derksen. Het bijzondere aan zo’n collectie is dat de persoonlijke smaak van de kunstverzamelaar er in te herkennen is. Daarmee krijgt zo’n verzameling een uniek karakter.

Arie Nijenhuis was een tekenaar van vooral topografische onderwerpen, met een voorkeur voor kerken en kerkinterieurs. Vlak voor en vlak na de Tweede Wereldoorlog heeft hij verschillende kunstreizen door Nederland, België en Frankrijk gemaakt, sommige samen met een andere Zutphense kunstenaar, Bertus Voortman (1916-2012). Vooral de monumentale kerken en kathedralen in Frankrijk imponeerden en inspireerden hem. Maar ook in zijn stads- en dorpsgezichten komen vaak kerken voor.

Kinderjaren

Arie werd in 1911 in Harfsen geboren en is in 1991 in Zutphen overleden. Na de lagere school in Harfsen ging hij naar de Ambachtsschool in Zutphen. Daar kreeg hij, onder andere, les van Herman Dijkjans (1889-1966), met wie hij later bevriend werd. Tijdens zijn kinderjaren tekende hij al veel. Zo maakte hij tekeningen van de boerderij van zijn ouders, ook aan de binnenkant en maakte hij portretten van hen en van zijn broer en zus. Al vrij snel stond hij als ‘de tekenaar van Harfsen’ bekend, dat toen nog een klein boerendorp was.
Zijn tekentalent bleef, professioneel gezien, niet onopgemerkt. Het was Herman Dijkjans die hem al adviseerde om naar de academie te gaan. En zo geschiedde het ook. Eind jaren 20 van de vorige eeuw ging hij, inderdaad, naar Academie Kunstoefening in Arnhem, de latere Academie voor Beeldende Kunsten.

Tekenleraar

Mede door het lerarentekort, vlak na de Tweede Wereldoorlog, werd hij tekenleraar aan de Vakschool voor Meisjes in Zutphen. En dat is hij tot aan zijn pensioen gebleven. Ook heeft hij enige tijd als tekenleraar aan de Ambachtsschool in Zutphen gewerkt, die inmiddels Technische School was gaan heten.
Hij was bij kunsthandel en handel in schildersbenodigdheden Schepping in de kost en heeft daar verschillende keren zijn vrije werk geëxposeerd. Hij maakte eveneens illustraties voor commerciële advertenties. Als letterschilder op winkelruiten had Arie enige bekendheid. Maar als kunstenaar is hij tijdens zijn leven tamelijk onbekend gebleven, ondanks zijn uitzonderlijke tekenkwaliteiten. De noodzaak om met zijn kunstwerken naar buiten te treden was er niet, omdat hij al een vast inkomen had. Zo kon hij tekenen en schilderen wat hij wilde, zonder concessies te hoeven doen.

Zutphense School

In 1942 was Arie één van de oprichters van kunstenaarsgroep ‘t Palet, ook in Zutphen, en hij behoort eveneens tot de kunstenaars van de Zutphense School. Als tekenaar was hij een realist die, op een knappe en verfijnde manier, allerlei tekentechnieken beheerste. Als schilder was hij een impressionist, die in een dekkend gelaagde techniek fraaie en gevoelige impressies van stadsgezichten met een afgewogen coloristiek in beeld bracht.
Als tekenaar was hij vooral gefascineerd en geïnspireerd door die monumentale oude kerken, zowel om hun vaak serene stiltes en overweldigende ruimtes, als exterieurs om hun gotische verticale lijnen en spitsbogen en architectonische versieringen. Ook maakte hij rake portretten in allerlei tekentechnieken, zoals een serie van militairen toen hij, in 1939 in de mobilisatietijd, in het leger was. Deze grote serie is in het bezit van het NIOD.

Particuliere collecties

Vele werken van hem bevinden zich in particuliere collecties, zoals deze particuliere collectie van Wouter Derksen, waaruit deze tentoongestelde werken vandaan komen. De eigenaar heeft vroeger zelfs tekenles van Arie Nijenhuis gehad.

De expositie ‘Arie Nijenhuis: Een Zutphense tekenaar’ is tot 30 juni te zien in Woon-zorgcentrum Den Bouw, Abersonplein 9 in Warnsveld. Dagelijks vrij toegankelijk.