Stedendriehoek
DEVENTER – De 4 mei-herdenking in Deventer krijgt dit jaar een bijzonder accent door de oorlog in Oekraïne en de onthulling van een plaquette door de 99-jarige veteraan Nick Janicki uit Canada. “De Tweede Wereldoorlog ligt bijna tachtig jaar achter ons, maar nog dagelijks krijgen we oorlogsleed voorgeschoteld in het nieuws”, aldus Hester Scholten, de nieuwe voorzitter van het 4 mei comité Deventer.
Het thema van dit jaar is ‘leven met oorlog’. Het 4 mei comité geeft dit invulling door duidelijk te maken wat oorlog door de generaties met mensen doet. “Veel mensen dachten dat oorlog iets van vroeger of ver weg was”, zegt Scholten. “Nu is er ineens weer oorlog in Europa. Dat maakt de herdenking actueler dan ooit.”
In aanloop naar de herdenking deelt het comité persoonlijke verhalen over bijvoorbeeld dwangarbeid via de website www.4meideventer.nl. Op 4 mei vinden om 19.00 uur herdenkingen plaats bij het Etty Hillesum-monument, het verzetsmonument, het Twentol monument en het Indiëmonument. Bezoekers van de eerstgenoemde monumenten gaan in een stille tocht naar de centrale herdenking op het Grote Kerkhof. Hier zal op grote beeldschermen onder meer een film over leven met oorlog te zien zijn.
Bronzen plaquette
Bijzonder is de aanwezigheid van de 99-jarige Canadees Nick Janicki bij de herdenking. De veteraan hielp in april 1945 bij de bevrijding van Deventer, waarbij tientallen Canadezen het leven lieten. Ook de broer van Nick kwam om bij de strijd tegen nazi-Duitsland. Op initiatief van Wouter Veldhoen wordt ’s middags een bronzen plaquette voor het Canadian Scottish Regiment door Janicki en burgemeester Ron König onthuld op de binnenplaats van het stadshuis.
Het 4 mei comité merkt dat de belangstelling voor de jaarlijkse herdenking onverminderd groot is, maar dat de uitdaging is om de betrokkenheid van de stad te verbreden. Het comité bezint zich op manieren om bijvoorbeeld jongeren actiever bij de herdenkingen te betrekken. Scholtens puberzonen bezochten onlangs de Amerikaanse begraafplaats bij Omaha Beach en zagen daar duizenden leeftijdsgenoten liggen. “Dat hakt er wel in. Dan maakt de heroïek uit oorlogsfilms plaats voor de tragiek van zoiets onbevattelijks als oorlog.”
De crux van de Dodenherdenking schuilt volgens Scholten in de koppeling met actuele thema’s. “Je wilt dat de herdenking aansluit bij de behoeften van de samenleving”, stelt ze. De Twentse politiechef benadrukt het belang van onderling begrip en toenadering in de samenleving: “Voor iedereen is het de vraag wat vrijheid en democratie jou waard is.”
Foto:
De Dodenherdenking op het nieuw ingerichte Grote Kerkhof trok in 2022 grote belangstelling. (Foto: Bart Ros)
