Stedendriehoek

Oudpapierbranche voor grootste uitdaging sinds jaren negentig

STEDENDRIEHOEK – De internationale marktprijzen voor karton zijn momenteel niet meer voldoende om de kosten van inzameling en recycling ervan af te dekken. Ook wordt de afzet steeds lastiger. Dat is de pijnlijke conclusie die op basis van de huidige marktsituatie moet worden getrokken en de vooruitzichten op de korte termijn zijn weinig hoopvol. ‘De oorzaak is China’, aldus FNOI (Federatie Nederlandse Oudpapier Industrie).

Met de feestdagen in het vooruitzicht staat de oudpapierbranche voor een enorme uitdaging om al het ingezamelde papier en karton te kunnen afzetten bij papier- en kartonfabrieken in binnen- en buitenland. Tot voor kort was de markt van vraag en aanbod voor het ingezamelde oudpapier en karton in balans door de uitstekende afzetmogelijkheden in China en andere oosterse landen. China heeft echter haar grenzen recent grotendeels gesloten voor de grondstof oudpapier uit Europa en de Verenigde Staten.

De afhankelijkheid voor de oudpapierindustrie van de afzetmarkt in het oosten heeft er mee te maken dat in Europa jaarlijks 8 miljoen ton meer aan oudpapier en karton wordt ingezameld dan door de Europese papier- en kartonindustrie als grondstof kan worden ingezet bij de productie van nieuw materiaal. Met de enorme grondstofhonger van China was de afzet van oudpapier en karton decennialang geen probleem.

Markt in onbalans door importrestricties
De Chinese importrestricties en een wereldwijd afkoelende economie leiden ertoe dat de Nederlandse oudpapierbranche nu voor haar grootste uitdaging staat sinds het begin van de jaren 90. Toen zorgde het in werking treden van het Duitse DSD-systeem dat de Europese markt werd overspoeld met in Duitsland ingezameld oudpapier waar geen afzetmarkt voor bestond. De opkomst van de Chinese economie en de openstelling van de Chinese markt voor de toelevering van de grondstof oudpapier zorgde er destijds voor dat de oudpapiermarkt weer in balans kwam.

Gescheiden inzameling van oudpapier en karton blijft ondanks de mindere marktcondities toch nog altijd een veel minder dure oplossing dan het bij het restafval te gooien. En veel beter voor het milieu. Recycling vergt 60% minder energie en heeft een betere CO2-footprint.

Erkenning als grondstof biedt verlichting
Hoe het verder moet is onduidelijk. De FNOI heeft samen met het Benelux Comité aangedrongen bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) op het zo spoedig mogelijk invoeren van End-of-Waste criteria voor oudpapier. Door via einde-afval-criteria oudpapier als grondstof te erkennen en de afvalclassificatie los te laten, beloon je de hoogwaardige inzameling van oudpapier en de kwaliteit van papiersortering zoals wij die in Nederland kunnen garanderen. Op de middellange termijn gloort er licht aan de horizon.

Er wordt momenteel nieuwe productiecapaciteit voor papier en karton bijgebouwd in Europa, die vanaf medio volgend jaar op gang komt. Structureel valt er veel te verbeteren als de vraag in Europa naar goede kwaliteit oudpapier wordt opgeschroefd door ‘incentives’ om meer gerecyclede vezels in te zetten bij vervaardiging van nieuwe producten. Tot het zover is, zal de balans moeten worden gevonden in het opheffen en voorkomen van handelsbelemmeringen en importrestricties die de handel in hoogwaardige grondstoffen als brongescheiden oudpapier van hoge kwaliteit dwarsbomen.