Columns
Eke Mannink
Een vegetariër mag ik mezelf niet noemen. Ik eet weinig vlees, vooral omdat mijn dochter een vegetarisch leven leidt. In de loop der jaren is het in huize Mannink volstrekt normaal geworden om geen dieren te serveren. Maar, dat moet ik toegeven, samen met mijn geliefde koop ik soms biologische kip, of lam. Deze week stond ik bij slager Lammers aan de Weg naar Laren. Om twee redenen.
Een: twee lamshaasjes. Die had ik al jaren niet gegeten. Hij had er nog drie liggen, onderdeel van het dier dat hij deze week uit Vierakker over had laten komen. Ik nam ze alledrie.
Twee: iemand vertelde me dat hij Zutphen-gerelateerde boeken heeft liggen. Ik werk aan een serie over de sporen van de Tweede Wereldoorlog in Zutphen en haar inwoners. ‘Bij Lammers ligt van alles over geschiedenis,’ zei diegene, ‘vast ook over de oorlog. Moet je zeker langsgaan.’
Daar sta ik, met mijn haasjes in een zakje. Ik zie een stapel boeken op de vensterbank, daarop vazen met boeketten. Nu ik beter om me heen kijk, zie ik sowieso veel bloemen. Het boeket naast de kassa spant de kroon: schitterende rozen, gemengd met paarsblauwe distels.
‘Klopt het dat het allemaal boeken over Zutphen zijn?’ Ik kijk naar de slager, die net terug is van zijn lunchpauze – ‘een kop soep, boterhammen en wat rust’ – en weer vol energie achter de toonbank staat.
‘Ja,’ knikt hij, ‘dat is een uit de hand gelopen hobby. Iedereen weet dat ik er belangstelling voor heb, dus als er ouders overlijden die wat op zolder hebben liggen, krijg ik nogal eens wat van klanten. Het gebeurt dat mensen een rookworst kopen en twee boeken meepakken. Wat moet je ervoor hebben, vragen ze. Nee, roep ik dan, die zijn niet te koop, die blijven hier! Ik heb ze lang niet allemaal gelezen. Als ik ooit met pensioen ben, is dat het plan. Een echte lezer ben ik niet. Mijn iPad is mijn vriend, als ik wat moet weten, zoek ik het op. Maar op zondag kom ik soms toe aan boeken, ik lees graag over de tijd van weleer.’
Ik smelt. Door de slager, die nog als vanouds tijdens lunchpauzes dichtgaat, die gek is op geschiedenis, en het woord ‘weleer’ gebruikt. Waar hoor je dat nog?
Slager Lammers – hij heeft zijn naam behoorlijk mee – ziet me kijken naar de boeketten. ‘Die zijn van vorige week, toen bestond de zaak vijfenveertig jaar. Allemaal felicitaties. Mooi en ongelooflijk, om je daarvan bewust te raken. Vijf-en-veertig jaar. Maar ja, tijd … niet te vatten. Het voelt alsof het veel en veel korter was.’
Ik beaam dat, raak ook geregeld verstrikt in het fenomeen der uren, dagen, jaren. Mompel bij de deur dat ik binnenkort in zijn Zutphense boeken kom bladeren. ‘Doe dat,’ zegt de slager ‘binnenkort zijn die bloemen wel verwelkt, dan kun je er makkelijk bij.’
Buiten trek ik mijn kraag op tegen de wind. Nog even, en de bloemen zijn weg. De haasjes op. De boeken blijven.
