Stedendriehoek
ZUTPHEN – In de tiendelige televisieserie Het verhaal van Nederland neemt acteur en verteller Daan Schuurmans de kijker mee langs de hoogte- en dieptepunten van onze geschiedenis.
In aflevering 5 gaan we terug naar de tijd van pestlijders en predikanten (1350-1550). In de veertiende eeuw wordt Europa geteisterd door een vreselijke ziekte die miljoenen slachtoffers eist: de pest. De kerk ziet deze Zwarte Dood als een straf van God. De boekdrukkunst, een revolutionaire uitvinding in de vroege zestiende eeuw, zorgt ervoor dat mensen zich ontwikkelen tot kritische burgers. Zo laten de Wederdopers zich niet meer zomaar de wet voorschrijven. Ze durven het op te nemen tegen de katholieke kerk, maar tegen welke prijs?
In de aflevering van woensdag 2 maart, rond 20.35 uur bij de NTR op NPO 1, bezoekt Daan de bijna vijfhonderd jaar oude leeszaal De Librije in Zutphen.
In de 16de eeuw worden de mensen steeds mondiger. Er wordt volop gediscussieerd op scholen, markten en in kroegen. Vooral het jonge Amsterdam en de Hanzesteden zijn broedplaatsen voor nieuwe ideeën. Die worden razendsnel verspreid vanwege een revolutionaire uitvinding: de boekdrukkunst.
Boeken hoeven niet langer te worden overgeschreven, en worden daardoor een stuk goedkoper. Veel meer mensen dan voorheen kunnen boeken, en daarmee kennis kopen. En wie in de Middeleeuwen geen boeken kon betalen, had de mogelijkheid ze te lezen in een leeszaal, zoals die in Zutphen. Daar werd goed gebruik van gemaakt: nergens in Europa konden meer mensen lezen dan in de Nederlanden. De boeken moesten vastgelegd worden aan kettingen, anders werden ze meegenomen. De bijbel in het Nederlands bestond al langer, maar kon nu in grote oplage worden gedrukt. Daardoor konden ‘gewone’ mensen voortaan zelf de bijbel lezen.
Ook bezoekt Daan het Regionaal Archief te Zutphen, waarin hij een aflaatbrief toont waarmee Katholieken geloofden dat ze hun zonden konden afkopen.
