Stedendriehoek
Negentig procent van alle Nederlanders is weleens verbrand in de zon en maar liefst vijftig procent is weleens zwaar verbrand. Dat blijkt uit het Nationale Zonrapport 2020. De kinderhuid is extra kwetsbaar en verbranding geeft een dubbel zo groot risico op huidkanker. Toch weet 43 procent van de moeders en 63 procent van de vaders dat niet.
In tien jaar tijd is het aantal mensen met de diagnose huidkanker verdubbeld, in 2019 ging het om bijna zeventigduizend mensen. Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Blootstelling aan te veel uv-straling is de belangrijkste oorzaak van huidkanker. Door het zongedrag aan te passen, is huidkanker in belangrijke mate te voorkomen.
De kinderhuid is extra gevoelig voor de zon. “Kinderen die voor hun achttiende verbranden, hebben twee keer zoveel kans om later huidkanker te ontwikkelen”, vertelt Jan Willem van der Sterre van UV-Fashions en opdrachtgever van het onderzoek Nationale Zonrapport 2020. “Ik ben geschrokken van de uitkomsten. Zestig procent van de ouders geeft aan dat hun kind weleens verbrand is in de zon. Bij bijna tien procent is er sprake van zware verbranding. Een kwart van alle ouders heeft geen zonnebrand bij zich als ze zomers met de kinderen buiten de deur zijn.”
In het onderzoek van UV-Fashions is een aantal ‘zon-feiten’ aan de deelnemers voorgelegd. De kennis over zon en zonbescherming laat te wensen over, zo leert het onderzoek. Twee op de drie Nederlanders weten niet dat je ook op een bewolkte dag kunt verbranden. Wolken laten tachtig procent van de uv-straling door. Op een bewolkte dag gebruikt maar vijftien procent een zonnebrandcrème. Ruim 35 procent weet niet dat ook achter glas uv-straling invloed heeft op de huid. Dat je moet insmeren ruim voordat je de zon ingaat, weet 57 procent niet. Er is een groot verschil tussen mannen en vrouwen. Maar liefst 64 procent van de mannen weet dit niet en 50 procent van de vrouwen. Bijna de helft (46%) weet niet dat diep in de huid littekens worden aangemaakt iedere keer dat de huid verbrandt. Het risico op het krijgen van huidkanker neemt hierdoor toe.
Als zij zonnen, smeert 42 procent van de vrouwen zich om de twee uur of vaker in. Bij mannen blijft dit percentage steken op 33 procent. Bijna veertig procent van de vrouwen gebruikt dagelijks een product met een SPF-beschermingsfactor voor het gezicht. Zeventien procent van de mannen doet hetzelfde.
Opvallend is dat jongvolwassenen het minder nauw lijken te nemen met zonbescherming. Gemiddeld is de helft van alle Nederlanders weleens zwaar verbrand. Onder de dertig jaar gaat het om 63 procent. Ook zont deze groep het meest van alle leeftijdscategorieën op het heetst van de dag (72% tegen 53% gemiddeld).
“Ik heb van dichtbij de impact van huidkanker meegemaakt”, vertelt Van der Sterre. “In 2006 werd bij mijn vader een melanoom ontdekt. Een jaar later overleed hij.” Een paar jaar later ging zijn zus op zoek naar een uv-beschermend pakje voor haar dochtertje. “Dat bleek in Nederland niet te koop, dus besloot ik het zelf te importeren. Mijn persoonlijke missie was geboren.” Tien jaar later is zijn bedrijf UV-Fashions marktleider op het gebied van uv-beschermende kleding en accessoires in Europa.
Het is de missie van Van der Sterre om ouders bewust te maken van de risico’s die hun kinderen en zijzelf lopen. En hij is grondlegger van de Australische methode: ‘eerst kleren, dan smeren’. Uv-beschermende (zwem)kleding vormt de basis. Het goed insmeren van de onbedekte lichaamsdelen volgt als aanvulling daarop. Uv-beschermende kleding biedt de beste bescherming tegen de zon. Deze kleding houdt 98 procent van de schadelijke uvA- uvB-straling tegen. Slechts achttien procent van alle Nederlanders is hiervan op de hoogte.
