Stedendriehoek

Bijzondere sarcofagen gevonden op Grote Kerkhof

Vanaf mei wordt archeologisch onderzoek uitgevoerd op het Grote Kerkhof. In de verschillende kleine opgravingsputten die zijn gegraven zijn al meer dan 500 skeletten gevonden. De meeste van deze skeletten zijn begraven in kisten van hout of een lijkwade van stof. Een klein aantal is begraven in bijzondere kisten van tufsteenblokken: sarcofagen.

De werkzaamheden op het Grote Kerkhof ontzien de lagen met menselijke begravingen zo veel mogelijk. Toch zijn er een aantal plaatsen waar dieper wordt gegraven, bijvoorbeeld voor de aanleg van ondergrondse vuilcontainers. Daar vindt eerst een opgraving plaats. Op sommige plaatsen zijn wel veertien lagen met begravingen aanwezig.

Kisten van tufsteen
Ongeveer twee meter onder de straat ligt een niveau met graven waarvan een groot aantal kisten van tufsteenblokken laat zien. Deze graven dateren waarschijnlijk uit de 11e of 12e eeuw toen in Deventer nog geen baksteen werd gebruikt. Tufsteen werd met kleine scheepjes aangevoerd uit de Eifel (Duitsland). Daardoor is het een relatief duur bouwmateriaal dat vooral werd gebruikt voor kerken, stadmuren & torens en huizen van belangrijke mensen.

Wie ligt er in de kisten?
Bij opgravingen in het verleden zijn al eerder kisten van tufsteen aangetroffen. Daar waar nog menselijke resten in de kist aanwezig waren, ging het om botten van mannen. Dit was aanleiding voor de theorie dat vooral belangrijke mannen, mogelijk kerkelijke functionarissen, in de kisten begraven werden. Bij dit onderzoek worden de sarcofagen echter in elke diepere werkput gevonden. Het lijkt erop dat begraven in tufsteen sarcofagen een tijd lang in de mode was en zeker niet alleen voorbehouden aan mannen. In een van de kisten was in ieder geval een kleuter begraven.

De sarcofaag
Een groot deel van de kisten is in meer of mindere mate beschadigd bij het begraven van nieuwe lichamen in later eeuwen. In het huidige vlak bevinden zich echter ook enkele intacte kisten. Zo’n kist bestaat uit een groot aantal blokken van tufsteen die rond het lichaam zijn geplaatst. Mogelijk lag hierop een houten deksel. Elders in het land zijn ook deksels gevonden van blokken tufsteen die dakvormig tegen elkaar gezet waren, maar daarvoor ontbreken hier vooralsnog aanwijzingen.