Stedendriehoek

Begeleiding naar werk

DEVENTER – De resultaten van het onderzoek ‘Wat werkt op weg naar werk?’ zijn bekend. Het onderzoek moest inzicht geven in hoe mensen met een bijstandsuitkering het best begeleid kunnen worden naar werk en andere vormen van participatie. De resultaten zijn hoopgevend, maar vragen verdiepingsonderzoek om tot concrete aanbevelingen te kunnen komen. Het eind 2017 gestarte onderzoek vond plaats in zes gemeenten, waaronder Deventer. Doel was om in de praktijk vast te stellen hoe mensen vanuit de bijstand het best aan werk of, als dat niet haalbaar is, bijvoorbeeld vrijwilligerswerk kunnen worden geholpen.

Deelnemers aan het onderzoek in Deventer werden verdeeld over vier onderzoeksgroepen: een groep voor wie de verplichtingen hetzelfde bleven; een groep met dezelfde verplichtingen maar meer begeleiding; een groep met minder verplichtingen en vooral begeleiding op afstand (met een app); een groep met minder verplichtingen en begeleiding naar behoefte. Er zijn twee soorten effecten onderzocht. Ten eerste de concrete effecten van uitstroom naar werk, geheel of gedeeltelijk, het aantal uren en de verdiensten. Ook is onderzoek gedaan naar welbevinden, tevredenheid, vertrouwen en gezondheid van de deelnemers.

De groep met meer begeleiding laat een hogere uitstroom zien dan de overige groepen op basis van de gemeentelijke data, die aanvullend gebruikt zijn op data van het CBS. Ook de groep met begeleiding op afstand met behulp van een app laat betere uitstroom zien, maar dat verschil is wel minder groot.

Deelnemers zijn niet gelukkiger of ongelukkiger geworden, voelen zich niet gezonder of zieker en hebben nog evenveel vertrouwen in de medemens als voor het onderzoek. De tevredenheid over de dienstverlening van Deventer Werktalent is wel toegenomen. Een aanbeveling uit het onderzoek is om een verdiepingsslag te maken naar de positieve resultaten, om concrete aanbevelingen te kunnen doen voor aanpassingen in de werkwijze.

Inzet op maat

Wethouder Rob de Geest: “Ik vind het belangrijk om te weten hoe we mensen in de bijstand het beste verder kunnen helpen. Ik gun iedereen een leuke baan of anders een fijne vrijwilligersplek. Ik bedank alle deelnemers aan het onderzoek voor hun medewerking. Zij hebben bijgedragen aan een schat aan informatie. Daar kunnen we anderen verder mee helpen. En de opgedane ervaring gebruiken we bij de invoering van het nieuwe beleidskader Inzet op maat.” Peter Gramberg, hoofddocent en onderzoeker bij het Lectoraat Social Work van Saxion Hogeschool, leidde met lector Jack de Swart het onderzoek. De uitkomst van het onderzoek verraste hem deels. Gramberg: “Voordat wij begonnen, experimenteerden andere landen al. De tendens was daar dat meer vrijheid leidt tot betere resultaten. Dat zagen wij echter niet terug in het onderzoek.”

Verschil tussen Deventer en universiteitssteden

Het onderzoek vroeg om veel samenwerking. Met Deventer Werktalent en de gemeente, maar ook met de andere gemeenten en hun onderzoeksinstellingen. “Het was een leerzaam maar soms ook complex proces, omdat er zowel lokaal als landelijk veel afgestemd en overlegd moest worden en iedere partij zijn eigen wensen en belangen had. Onze insteek was misschien iets praktischer, maar daar vonden we uiteindelijk wel een middenweg in.”

Zijn uiteindelijke conclusie? “Aandacht werkt. En dat hoeft niet altijd een persoonlijk gesprek te zijn, dat kan ook telefonisch. Ook de wisselwerking tussen de app die Deventer als enige gebruikte en de gesprekken werkten goed. Daar zie ik mooie kansen voor in de toekomst.”