Stedendriehoek

Zomer 2021 in het Nederlands Openluchtmuseum: Ambachten, van toen en nu

Foto: Mike Bink

Foto: Mike Bink

Foto: Mike Bink

Foto: Mike Bink

In 2021 staat het ambacht dit jaar nog meer in de schijnwerpers in het Openluchtmuseum. Er is onder meer een heuse Ambachtenroute, waar je bij diverse ambachtspresentaties informatiekaarten kunt verzamelen waarmee je thuis zelf aan de slag kunt en een nieuwe tentoonstelling ‘Makers in Beeld. Het ambacht van nu’ die hedendaagse ambachtslieden aan het woord laat; van traditionele ambachten als scheepstimmerman en klompenmaker tot maker van borstprotheses, kledingontwerper en hennakunstenaar.

Het is dit jaar precies 25 jaar geleden dat de tram voor het eerst ging rijden, dat wordt gevierd met onder andere de komst van een speciale feesttram uit 1929, de HTM 779, in juni opent ijssalon Venezia uit Utrecht, waar ambachtelijk Italiaans ijs wordt geserveerd en in augustus zijn er weer Zomeravonden. Dit betekent dat er dit zomer weer van alles is te beleven in het Openluchtmuseum.

De ijstijd breekt aan

Aan het Zaanse Plein is ijssalon Venezia geopend, de befaamde ijssalon uit Utrecht die decennia lang werd gerund door de familie De Lorenzo. Venezia is helemaal ingericht zoals het er in de jaren 1960 in Utrecht heeft uitgezien. Bezoekers kunnen er ambachtelijk Italiaans ijs ervaren in de acht smaken van destijds, smaken die nog steeds erg populair zijn in Nederland, te weten; vanille, aardbei, citroen, chocola, pistache, mokka, malaga en hazelnoot. Het ambachtelijke Italiaans ijs dat te koop is in Venezia wordt gemaakt door Carlo en Massimo De Lorenzo, zoon en kleinzoon van oprichter Guido De Lorenzo, die inmiddels eigenaar zijn van IJssalon Trio in Arnhem.

Arbeidsmigratie

“In Venezia vertellen we het verhaal van de Italiaanse migranten uit de Dolomieten die in de jaren twintig van de twintigste eeuw naar Nederland kwamen. Dit werden echte ijsmakers, een ambacht dat tot op de dag van vandaag wortels heeft in deze Italiaanse regio. In het geval van Venezia nemen wij de bezoeker mee in de familiegeschiedenis van de familie De Lorenzo. Guido De Lorenzo -de grondlegger van Venezia- is afkomstig uit het dorp Tai di Codore (Dolomieten). Hij komt in 1928 naar Nederland waar hij aanvankelijk met een ijskar langs de deuren gaat. In 1930 opent hij de eerste vestiging van Venezia in Utrecht. Venezia is daarmee ook de oudste Italiaanse ijssalon in Nederland. Guido blijft tot begin jaren 1970 actief waarna zijn zoon Carlo Venezia aan de Voorstraat overneemt. Guido’s zoon Italo is vanaf de jaren 1970 tot 2002 de uitbater van de vestiging aan de Oudegracht 105. Inmiddels is de derde generatie De Lorenzo actief in Nederland. IJsmaker Massimo De Lorenzo, de zoon van Carlo, staat aan het roer in ijssalon Trio in Arnhem en ijsmaker Romana De Lorenzo, de dochter van Italo, staat met ijskiosk Venezia op de Jansbrug (Oudegracht) in Utrecht.”

Zomeravonden 2.0

“Na het succes van de Zomeravonden in 2020 zijn wij ook deze zomer weer een aantal weken ’s avonds geopend, met een feestelijk programma in de sfeervolle setting van ons museumpark.

Van zaterdag 31 juli t/m zondag 15 augustus kan jong en oud zich tot 21.00 uur vermaken met muziek, film, (silent)disco, straatleven, leuke activiteiten voor kinderen, medewerkers die ambachten presenteren en natuurlijk lekker eten en drinken uit alle windstreken bereid en geserveerd vanuit authentieke foodtrucks. Het avondprogramma speelt zich deze editie af op meer locaties dan vorig jaar, te weten; rondom het Entreeplein, het Picknickplein, het Zaanse Plein en de Tramremise/ Van Gend & Loos Loods. En dit jaar rijdt ook de tram ’s avonds zijn rondjes. Vanzelfsprekend kan in het hele park gewandeld worden; de prachtige (kruiden)tuinen zijn voor iedereen toegankelijk.

Ambachtenroute

Ambachten zijn van alle tijden, dus ook van nu. Een ambacht leer je onder andere door het zelf te doen. Het Openluchtmuseum helpt je een handje. Deze zomer vind je bij de diverse ambachtspresentaties informatieborden en kun je verzamelkaarten over een ambacht ophalen. Deze kaarten staan vol tips en zelfmaakideeën voor thuis. In de Papiermakerij kan iedereen zelf aan de slag met papier, van papier scheppen tot boekbinden.

Haal bij de entree een opberg-/verzamelmapje en plattegrond en bezoek de Radmakerij, de Scheepswerf, de Bierbrouwerij, de Weverij, de Papiermolen, de Rosoliemolen, de Smederij, de Touwslagerij, de Bakkerij, locatie Zandeweer (naaien en verstellen), en de tentoonstelling ‘Makers in beeld. Het ambacht van nu’ en verzamel alle kaartjes.

25 jaar tram in het Openluchtmuseum

In april 2021 is het precies 25 jaar geleden dat de tram in het Openluchtmuseum voor het eerst ging rijden. Inmiddels rijden er acht trams op het ruim anderhalve kilometer lange tramspoor. De voor bezoekers gratis ritten worden onder andere gemaakt met een Haagse (HTM) tram uit 1921, diverse Rotterdamse (RET) trams uit 1931 en een door onze eigen vrijwilligers en medewerkers gebouwde replica van de Arnhemse (GETA) tram. De rails worden onderhouden door een Amsterdamse (GVB) railreiniger.

“Speciaal voor dit bijzondere jubileum verwelkomen wij een aanhangrijtuig van de HTM uit 1929, de HTM 779 voor de kenner. Dit aanhangrijtuig completeert onze motorwagen 274 en doet het hele seizoen dienst in het museum, een genereuze geste mogelijk gemaakt door de Tramweg Stichting en Wassenaarse Tram. In onze Tramremise is vanaf dit voorjaar een geheel vernieuwde presentatie te zien. Naast negen nieuwe wandpanelen zijn er nu ook voorwerpen en films te zien, in een industrieel uiterlijk helemaal passend bij de sfeer van de remise. Kinderen kunnen daar een selfie maken als tramconducteur en zelf een tramsimulator besturen. In een speciale jubileumkrant zijn onder meer achtergrondverhalen en leuke anekdotes te lezen over 25 jaar tram in het Openluchtmuseum.

De activiteiten in het kader van 25 jaar tram en de nieuwe presentatie in de Tramremise zijn mede mogelijk gemaakt door onze nieuwe projectpartner Stichting Goede Doelen Nh1816.”

Dit artikel verscheen in het recreatiemagazine Kijk Uit.