Stedendriehoek
Tot en met maandag 31 mei ligt het ontwerp van de Regionale Energiestrategie (RES) 1.0 ter inzage. Nog een paar dagen dus kan iedere Apeldoorner een inspraakreactie hierover geven. Alle informatie over de RES – ook over hoe je je mening kunt geven over de RES 1.0 – is te vinden op de website www.apeldoorn.nl/res.
Rond dit belangrijke thema is in Apeldoorn een goed jaar geleden een speciale raadswerkgroep in het leven geroepen, die sindsdien hard aan de slag is gegaan om samen met de andere Cleantech Regio-gemeenten tot een gezamenlijk document te komen, de RES 1.0. Die moet in december dit jaar zijn definitieve vorm hebben gekregen.
Maar eerst: wat is dat precies, een raadswerkgroep? Welnu, bij belangrijke politieke onderwerpen en/of problemen roept de gemeenteraad een raadswerkgroep in het leven. Zo’n werkgroep is tijdelijk en bestaat uit raadsleden en fractievertegenwoordigers (burgerraadsleden). De raadswerkgroep richt zich op één onderwerp dat uitgediept en uitgewerkt wordt. De uitkomsten koppelt de werkgroep terug aan de gemeenteraad die dan besluiten kan nemen.
Paul Baart (Foto: Rob Voss)
Paul Baart, raadslid voor GroenLinks, is voorzitter van de raadswerkgroep Regionale Energietransitie. De werkgroep bereidt de besluitvorming over de Regionale Energietransitie voor en Baart spreekt van een ‘uitdagend proces’. “We werken lokaal aan het Klimaatakkoord dat in 2015 in Parijs zijn bestand kreeg en de opgaven die daaruit voortkomen.”
De vragen daarbij zijn bijvoorbeeld: ‘Hoe maken we van de energietransitie een succes?’ en ‘Waar kunnen in de toekomst nieuwe windmolens en zonneparken komen om duurzame energie op te wekken?’ Met de Regionale Energie Strategie (RES) komt daarover meer duidelijkheid. Gemeente Apeldoorn heeft de ambitie om op termijn, in 2050, energieneutraal te zijn. Ook voor 2030 zijn er flinke stappen te zetten. Naast oplossingen voor besparing, warmte en zonnepanelen op daken zijn daarbij ook windmolens en zonneparken nodig.
Gemeente Apeldoorn werkt aan de RES in Cleantech Regio-verband. Apeldoorn stelt deze strategie op, samen met de gemeenten Brummen, Epe, Heerde, Lochem, Voorst en Zutphen en met de waterschappen Vallei&Veluwe en Rijn & IJssel en de provincie Gelderland. Ook belanghebbenden worden in dit proces betrokken. Het is belangrijk om dit in regionaal verband te doen, want een goede inpassing van duurzame energieopwekking en warmte reikt verder dan individuele gemeentegrenzen. De lokale gemeenteraden stellen de Regionale Energiestrategie uiteindelijk vast, samen met de provinciale staten en het algemeen bestuur van de waterschappen. In de ontwerp-Regionale Energiestrategie 1.0 staat hoe energie opgewekt kan worden met wind en zon en hoeveel energie de regio wil opwekken in 2030. Er staat nog niet in waar of wanneer gestart wordt. Gemeenten beslissen hierover op lokaal niveau.
“In december moet de Cleantech Regio, als een van de 33 regio’s in Nederland, het ontwerp-RES 1.0 indienen. We gaan feitelijk nog niet verder dan het aanwijzen van bepaalde gebieden waar de energieopwekking kan plaatsvinden. De verwachting is dat de meeste winst kan worden behaald met zonnepanelen op daken”, licht Baart toe. “Dat er nog steeds veel onduidelijkheden zijn over waar de energieopwekkers precies komen en de hoeveelheid ervan, ligt besloten in het feit dat we dit met zoveel mogelijk betrokkenen willen doen.”
De voorzitter van de raadswerkgroep is verheugd over de grote belangstelling vanuit de Apeldoornse bevolking voor de diverse bijeenkomsten die er al zijn geweest. “De inwoners tonen zich enorm betrokken en dat is goed, want dit onderwerp gaat ons allemaal aan. Uiteindelijk moeten we ook met warmte aan de gang en misschien moeten we met z’n allen wel aardgasvrij verder. De vraag is nu vooral: waar komen de windturbines en de zonneparken, in bijvoorbeeld Klarenbeek of midden in de stad Apeldoorn? En toch ook: wie wordt de eigenaar hiervan? Wij willen tenminste 50 procent lokaal eigenaarschap.”
Daarnaast speelt in de nabije toekomst de energieopslag een belangrijke rol, zegt Baart: “Natuurlijk zijn we erg nieuwsgierig naar toekomstige innovaties. Voorlopig werken we eerst toe naar december, wanneer we met de Cleantech Regio het definitieve bod van de RES 1.0 aanleveren.”
Willeke de Jager (Foto: Rob Voss)
Willeke de Jager, fractievertegenwoordiger voor de ChristenUnie, maakt als lid eveneens deel uit van de raadswerkgroep RES. “Ik ben met veel enthousiasme in deze werkgroep gestapt, want de energietransitie is een van de grootste en tegelijk interessantste opgaven waar we voor staan. Het is prachtig om als raadslid hier inhoudelijk en procesmatig mee aan de slag te gaan.”
De Jager nam afgelopen najaar het stokje in de raadswerkgroep over van fractiegenoot Peter Kranenburg. Ze is enthousiast over de regionale samenwerking die de RES met zich meebrengt. “Zeven gemeenten, die toch behoorlijk van elkaar verschillen. Voorst is een plattelandsgemeente, Apeldoorn heeft een (groot)stedelijk karakter. De ruimtelijke indeling verschilt per gemeente flink en daarmee ook de invulling van bijvoorbeeld het windmolen- en zonneparkvraagstuk. En dan samen tot één gezamenlijk document te komen, dat is nog best een opgave.”
Wat de lokale invulling betreft, spreekt De Jager van ‘een groot spanningsveld tussen energie en de biodiversiteit’. Een onderzoek eerder dit jaar naar de mogelijkheid van zo’n twintig windturbines op de Veluwe, leverde op dat dit niet mogelijk was, omdat de zeldzame vogelsoort wespendief er dan met z’n knar tegenaan kon vliegen. Het ChristenUnie-raadslid knikt: “Dergelijke onzekerheidsfactoren maken het proces rond de juiste invulling van de energietransitie zo uitdagend. Want windmolens zijn nodig binnen de Cleantech Regio, zoveel is zeker. Alleen, waar komen die nu wél, nu de Raad van State recent ook de bouw van drie windmolens in Zutphen heeft verboden. Opnieuw zo’n onzekere factor waar we regelmatig tegenaan zullen blijven lopen, maar tegelijk ook naar oplossingen zullen blijven zoeken.”
Ze waardeert de communicatie rond de RES met alle betrokken partijen, waaronder niet in het minst met de inwoners. “Voor de inwoners van Apeldoorn gaat de energietransitie grote gevolgen hebben: ruimtelijk, maar ook in het aanpassen van de eigen woning. Aan onze werkgroep de taak om mee te denken hoe we hen goed kunnen betrekken. Maar ook hoe we het politieke proces zo optimaal mogelijk kunnen laten verlopen. Wij hebben dus op procesniveau een adviserende rol richting de gemeenteraad en het college, waarbij de gemeenteraad uiteindelijk het besluit neemt voor de Apeldoornse inbreng rond de RES. De energietransitie is een proces van vele tientallen jaren, met een resultaat dat tot in de verre toekomst zichtbaar zal zijn. Des te belangrijker om inwoners, organisaties, experts en politiek een duidelijke rol in dit proces te geven, en de juiste verwachtingen over dit proces te communiceren. Belangrijk daarbij is dat we in dit proces als Apeldoorn niet alleen staan: alle zeven Cleantech-gemeenten moeten er tenslotte mee instemmen.”
In juni start weer de gratis cursus Politiek Actief en er zijn nog een paar plekken vrij. Deze cursus is bedoeld voor iedereen die erover nadenkt politiek actief te worden, maar nog niet precies weet wat de mogelijkheden zijn.
Hoe werkt de politiek? Welke actieve rol kunt u als inwoner spelen? Wanneer is het College aan zet en wat zijn de bevoegdheden van de gemeenteraad? Tijdens de cursus Politiek Actief komen dit soort vragen aan bod. Meer informatie over het programma, data en aanmelden: www.apeldoorn.nl/politiekactief
