ApoldroNU – Jarig Orpheus

Arnold Zweers

‘Wie van jullie wil een cultureel jongerenpaspoort hebben?’ vroeg meneer Pietersen aan het begin van de les. Cultureel wat….? We hadden geen idee.

Ja, dat CJP, zo kortte onze leraar Nederlands op de dr. J.Th. de Visser mulo af, gaf je toegang tot voorstellingen in de nieuwe schouwburg. Schouwburg? Hadden we die dan in Apeldoorn? Ik wist wel dat binnenkort op de plek van een opgegraven kerkhof tegenover de Grote Kerk een ‘cultureel centrum’ zou worden geopend. Het woord schouwburg was taboe verklaard door de christelijke partijen, de CHU, de ARP maar vooral de SGP, zo begreep ik pas vele jaren later. Schouwburg, dat stond voor zonde en verderf.

Maar burgemeester mr. A.L. des Tombe had doorgezet. Philips wilde in Apeldoorn een computerfabriek bouwen. Maar eiste dat er in dit cultureel-arme oord iets werd gedaan om die lacune op te vullen. Want de hoogopgeleide techneuten die uit Delft en Eindhoven over zouden komen, wilden wel eens een avondje met hun eega’s naar ballet of concert kunnen. De gemeenteraad ging weifelend akkoord, ze durfden die beloofde tweeduizend banen niet te laten schieten.

Wie wilde een CJP? Twee meisjes staken de vinger op. Ik dacht: ja, waarom niet? Op donderdagavond keek ik met mijn ouders altijd naar het wekelijks toneelstuk op tv. Ik zag dan acteurs als Ko van Dijk, Mary Dresselhuijs, Ellen Vogel, de jonge spring-in-het veld Jeroen Krabbé. Dat wilde ik wel eens met eigen ogen zien. In het Apeldoorns theater dat op 12 maart 1965 zou worden geopend. Vijf gulden kostte me die CJP, je mocht dan voor drie gulden naar een voorstelling. Daar zat ik dan op een avond, meteen die eerste maand. Op rij drie. De titel van het toneelstuk: ‘Een dag uit de dood van verdomde Lowietje.’ Om me heen gesoigneerde oudere dames en heren in pak. Soms kreeg ik een meewarig knikje. Ik keek gebiologeerd naar die grote acteurs op bijna tastbare afstand. Dat seizoen ging ik vaker. Nu, zestig jaar later, ben ik nog steeds, samen met mijn vrouw, trouw Orpheus-bezoeker en fan. Trots op die mooie jarige schouwburg, één van de grootste van het land.

Tot volgende week!