Stedendriehoek
Foto: Pixabay
Het huidige Nederlandse klimaatbeleid strookt totaal niet met de wensen van de Nederlandse burgers. Dat blijkt uit een representatieve peiling uitgevoerd door Peil.nl in opdracht van Stichting CLINTEL. Terwijl het klimaatbeleid zich richt op een grote toename van windturbines en zonneparken, geven de ondervraagden aan voorkeur te hebben voor kernenergie. Bij een 1 op 1 vergelijking tussen kernenergie en wind/zon kiest zelfs bijna 60% van de ondervraagden voor kernenergie tegen bijna 30% voor zon of wind. Biomassa en ondergrondse CO2-opslag wordt door vrijwel niemand geprefereerd, terwijl er miljarden subsidie naar deze ‘oplossingen’ gaan.
Kennisvragen
Stichting CLINTEL liet eind april door Peil.nl een representatieve steekproef uitvoeren onder 3000 Nederlanders. We stelden kennisvragen over de opwarming, over het aandeel van broeikasgassen bij die opwarming, over de stijging van de zeespiegel en over het aandeel zon en wind in de huidige energievoorziening.
Uit de antwoorden blijkt dat Nederlanders een overdreven alarmerend beeld van de opwarming hebben. Slechts een derde van de ondervraagden weet het goede antwoord (1 graad opwarming sinds 1850) en de helft denkt dat het 3 of zelfs 6 graden is!
De ondervraagden overschatten ook de stijging van de zeespiegel (18 cm in de afgelopen eeuw). Hoewel de scores hier iets beter zijn (42% kiest het goede antwoord), denkt nog altijd een kwart dat het 33 cm was en 7% kiest zelfs voor 84 cm.
Slechts 4% van de ondervraagden denkt dat de opwarming sinds 1850 volledig door broeikasgassen is veroorzaakt terwijl het IPCC er wel vanuit gaat dat vrijwel 100% van de opwarming door CO2 en andere broeikasgassen komt. Maar liefst 43% denkt dat het aandeel van broeikasgassen 50% is of minder en dus dat de mens niet de grootste invloed heeft op het klimaat. Terwijl 45% denkt dat het 50% of meer is.
De ondervraagden overschatten het huidige aandeel van zon en wind aan de energievoorziening. Slechts minder dan een kwart kiest hier het goede antwoord (aandeel zon en wind was 5% in 2020), terwijl 36% kiest voor 15% en 17% voor 30%. Het overschatten van het huidige aandeel zon en wind betekent dat mensen onderschatten hoe groot de opgave is waarvoor Nederland nog staat.
Het Nederlandse klimaatbeleid is sterk gericht op mitigatie (CO2-reductie) en minder op adaptatie. In de peiling geeft echter de grootste groep aan net zoveel aandacht te willen besteden aan adaptatie als aan mitigatie. Hoewel er zowel nationaal als internationaal geen goede cijfers beschikbaar zijn over hoeveel geld er nu respectievelijk naar adaptatie en mitigatie gaat, is het aannemelijk dat er veel meer fondsen naar mitigatie dan naar adaptatie gaan.
Gevraagd welke vorm van mitigatie (CO2-reductie) men het belangrijkst vindt, scoort kernenergie met 38% het best, gevolgd door zon (33%). Wind scoort veel lager (slechts 12%). Biomassa en CO2-opslag zijn met respectievelijk 1% en 2% verre van populair. Toch stopt de overheid vele tientallen miljarden euro’s subsidie in zon, wind, biomassa en CCS terwijl er niet geïnvesteerd wordt in kernenergie. Deze verhouding lijkt dus volkomen scheef.
Vergelijken we daarna kernenergie één op één met achtereenvolgens windenergie en zonne-energie dan worden de verschillen groter. Bij beide vergelijkingen kiest 58% voor kernenergie tegen 28% voor wind en 29% voor zon. Het huidige klimaatbeleid gaat dus tegen de wensen van de burger in.
Hoewel politici vaak zeggen dat het klimaatbeleid betaalbaar moet zijn, wordt er vrijwel nooit expliciet gemaakt wat dan betaalbaar is en wat niet. Een eerste (niet de enige) stap is om burgers te vragen wat ze over hebben voor klimaatbeleid. Die vraag stelden wij en het blijkt bitter weinig te zijn. Nul euro zegt maar liefst 27%, 15% geeft aan tussen 1 en 10 euro en 16% tussen 10 en 25 euro. Bijna 60% van de ondervraagden geeft dus aan minder dan 25 euro per maand (per huishouden) te willen bijdragen. Hoewel de overheid niet scheutig is met informatie over de totale kosten van het klimaatbeleid, is het wel zeker dat die kosten ver over de 25 euro per maand gaan.
Het volledige onderzoek is hier te lezen. Het excel-bestand met de onderliggende cijfers kunt u hier downloaden.
CLINTEL heeft naar aanleiding van dit onderzoek een open brief gestuurd naar demissionair premier Rutte.
De stichting Climate Intelligence (CLINTEL) is in maart 2019 opgericht door emeritus-hoogleraar Geofysica Guus Berkhout en wetenschapsjournalist Marcel Crok. Sindsdien is CLINTEL snel uitgegroeid tot een wereldwijde organisatie in 36 landen met 23 ambassadeurs. CLINTEL wil een fundamentele discussie aangaan met toonaangevende wetenschappelijke organisaties over energie en klimaat. Het belang van burgers staat daarbij voorop.
