Stedendriehoek
“Soms zijn plannen zo vol goede bedoelingen dat je zou willen dat ze ook echt werkten. De Koersnota Wegennet Eerbeek-Loenen, die binnenkort in onze gemeenteraden en Provinciale Staten wordt besproken, is zo’n plan. Een document van tientallen pagina’s vol analyses, verkeersmodellen, inspraakrondes en optimisme. Maar de werkelijkheid op straat is weerbarstiger dan een rekenmodel op papier”, zegt Lilian Haak, raadslid voor WijApeldoorn.
“Wie op de A50 de afrit 23 Loenen/Beekbergen neemt, herkent het direct. Elke ochtend en avond trekt een lange sliert auto’s door het centrum van Loenen. Tientallen jaren geleden zagen bewoners en experts het probleem al aankomen. Al in de jaren 80 werd gepleit voor een rondweg om onze dorpen te ontlasten. Er waren rapporten, er waren kaarten, er waren plannen. Maar telkens weer strandde het op kosten, natuurregels of politieke moed.”
“Vandaag, vijftig jaar later, is de verkeersdruk niet gehalveerd, maar verdubbeld. En opnieuw moeten we constateren: een echte structurele oplossing komt er niet. De rondweg is definitief afgeschreven in verband met de stikstofregels, Natura 2000 en de kosten. Maar het doet pijn om te zien hoe bij andere dorpen zoals bij Voorst en Zutphen rondwegen wél mogelijk zijn gebleken. Dit plan kiest voor het herverdelen van de bestaande verkeersdruk, snelheidsverlagingen, rijbaanaanpassingen, meer groen langs de weg.”
Menselijke maat
Iedere stap die de veiligheid verbetert is welkom, aldus Haak. “Minder hard rijden helpt en een weg smaller maken remt het verkeer af. Maar tegelijkertijd wringt het. Want terwijl op papier de verkeersdruk wordt gedempt, weten we allemaal: verkeer dat geknepen wordt zoekt elders zijn weg. Waar snelheden omlaag gaan, zoeken automobilisten alternatieven. Sluiproutes zoals de Vrijenbergweg, die nu al druk zijn, dreigen nóg voller te raken. De angst leeft dat het verkeer zich niet laat beteugelen door nieuwe borden of mooiere bermen. Het grootste gemis is misschien wel de menselijke maat. In Loenen wordt geen enkele officiële voetgangersoversteekplaats aangelegd. Geen zebrapad voor de kinderen die straks naar de nieuwe school moeten, aan de overkant van de Eerbeekseweg. Geen veilige oversteek voor ouderen die al moeite hebben om in het verkeer een gaatje te vinden. Alsof we voetgangers onzichtbaar hebben gemaakt in het streven naar doorstroming.”
De papierindustrie en logistiek zijn belangrijk voor deze regio, daar bestaat geen twijfel over. Ook niet bij Haak: “Werkgelegenheid en bereikbaarheid zijn terechte belangen. Maar het zou geen keuze mogen zijn tussen economie en veiligheid. Toch lijkt dat in deze Koersnota wél te gebeuren. Vrachtverkeer moet kunnen blijven rijden – en groeit naar verwachting nog met 35% tot 2040. Men heeft de hoop en illusie dat het beter wordt als de verkeersellende wordt herverdeeld zonder dat er wegcapaciteit bijkomt.” Er zijn inspraakrondes geweest en veel zorgen zijn benoemd in de analyses. “Maar wie de oude versies van de plannen naast het uiteindelijke document legt, ziet dat veel suggesties niet hebben geleid tot echte veranderingen. Het ruimtegebrek, de kosten, de technische barrières – ze zijn begrijpelijk. Maar ze mogen geen excuus worden om nu half werk te leveren.”
Kritisch blijven kijken
Haak, tot slot: “De uitvoering start pas in 2027. Tot dat moment is het belangrijk om kritisch te blijven kijken naar de uitvoering. Want als Loenen straks opnieuw geconfronteerd wordt met dichtslibbende sluipwegen, gevaarlijke oversteken en meer vrachtverkeer, zal het moeilijk uit te leggen zijn dat men dit wel zag aankomen, maar niet heeft ingegrepen. Er klinkt een duidelijke roep om aanvullende maatregelen die niet alleen verkeer reguleren, maar ook de mensen beschermen. Essentieel daarbij is het serieus nemen van langzaam verkeer en kwetsbare verkeersdeelnemers. De Koersnota is een stap, maar zeker nog geen eindstation. Er blijven bij velen zorgen over oversteekbaarheid, sluipverkeer en groeiend vrachtverkeer. Juist die geluiden verdienen een goed antwoord.”
