Stedendriehoek
door Sterre Pennekamp
STEDENDRIEHOEK – Met een nieuw jaar in zicht maken velen van ons een moment van reflectie. Wat ging er goed, wat kan beter, en wat willen we bereiken in het komende jaar? Goede voornemens horen bij de traditie van de jaarwisseling en geven mensen de kans om opnieuw te beginnen. Maar waarom doen we dit eigenlijk? En hoe zorg je ervoor dat die voornemens ook echt werkelijkheid worden?
Waar komt de traditie vandaan?
De geschiedenis van goede voornemens gaat duizenden jaren terug. De Babyloniërs waren de eersten die 4.000 jaar geleden rituelen uitvoerden tijdens het Akitu-festival, een viering van het nieuwe jaar in maart. Ze beloofden hun goden schulden terug te betalen en geleende objecten te retourneren. Voor hen ging het om beloftes om hun gemeenschap te versterken.
Later, in het Romeinse rijk, was Julius Caesar degene die het begin van het nieuwe jaar vastlegde op 1 januari, ter ere van Janus, een tweekoppige god van de tijd en overgangen. In de middeleeuwen namen christenen deze traditie over, waarbij mensen zichzelf tijdens Nieuwjaarsdag hernieuwde trouw aan hun geloof beloofden.
Tegenwoordig zijn goede voornemens minder religieus en meer gericht op persoonlijke groei en verbetering. Ze zijn een reflectie van onze hoop op een beter, gezonder en gelukkiger leven.
Waarom maken we goede voornemens?
Psychologisch gezien geven goede voornemens mensen een gevoel van controle en hoop. Een nieuw jaar biedt een symbolische kans om oude gewoonten achter te laten en te beginnen met een schone lei. Volgens gedragsonderzoekers zijn mensen van nature gemotiveerd door duidelijke doelen en positieve beloningen. Het probleem is echter dat veel goede voornemens te ambitieus zijn, waardoor ze lastig vol te houden zijn.
De statistieken achter goede voornemens
Onderzoek laat zien dat ongeveer 45% van de Nederlanders met goede voornemens begint. Maar slechts 19% slaagt erin om hun doelen voor langere tijd vol te houden. De meest voorkomende valkuilen zijn een gebrek aan realistische doelen, een gebrek aan motivatie of steun, en het ontbreken van een concreet plan.
De psychologie achter een succesvol voornemen
Er zijn een paar mogelijkheden die eventueel zouden kunnen helpen om het door te zetten. Denk hierbij aan het voor jezelf houden. Vertel je voornemen niet direct aan iedereen. Het delen ervan geeft je brein al een belonend gevoel, waardoor je minder gemotiveerd kunt zijn om het daadwerkelijk uit te voeren. Ook zou het kunnen helpen als je kleine, haalbare stappen zet. Grote doelen kunnen ontmoedigend werken. Breek je voornemen op in kleinere acties die je gemakkelijk in je dagelijkse routine kunt integreren. En ook belangrijk, maak er een gewoonte van. Consistentie is de sleutel tot succes. Het duurt gemiddeld 66 dagen om een nieuwe gewoonte te vormen. Door elke dag kleine stappen te zetten, maak je het onderdeel van je leven.
Goede voornemens in de praktijk
Lotte (24): Tijd voor meer focus
“Mijn voornemen dit jaar is om minder tijd op mijn telefoon door te brengen. Ik merk dat ik vaak gedachteloos door sociale media scroll, terwijl ik eigenlijk tijd zou kunnen besteden aan lezen of sporten. Het voelt alsof ik constant online moet zijn, maar dat is helemaal niet nodig. Mijn plan is om na 21.00 uur mijn telefoon in een andere kamer te leggen en me te focussen op iets anders, zoals een boek of een serie. Ik heb al een app geïnstalleerd die mijn schermtijd bijhoudt. Het wordt vast lastig, maar ik denk dat het me meer rust zal geven.”
Ramon (45): Een gezonder leven
“Gezonder eten staat bovenaan mijn lijst. Het afgelopen jaar at ik vaak onderweg of bestelde ik iets makkelijks, zoals pizza. Ik merkte dat ik me minder energiek voelde en besloot dat het anders moet. Mijn plan is om minstens drie keer per week zelf te koken en gezondere keuzes te maken, zoals meer groenten en minder suiker. Mijn man helpt me gelukkig met recepten, en we maken samen een weekmenu. Ik begin klein, zodat het haalbaar blijft. Het voelt goed om verantwoordelijkheid te nemen voor mijn gezondheid. Hopelijk merk ik snel het verschil, zowel fysiek als mentaal.”
Jan (68): Meer tijd voor familie
“Mijn voornemen is om meer tijd met mijn kleinkinderen door te brengen. Ik ben gepensioneerd, maar neem nog regelmatig adviesklussen aan. Ik merkte dat ik daardoor soms afspraken met mijn familie miste. Dat wil ik veranderen. Mijn plan is om mijn werkschema te verminderen en vaste dagen in te plannen waarop ik met de kleinkinderen iets leuks doe. Of het nu samen naar het park gaan is of gewoon een spelletje spelen, die tijd is zo waardevol. Mijn vrouw is blij met deze keuze; ze zegt al jaren dat ik wat meer moet ontspannen. Dit jaar ga ik daar écht werk van maken.”
Sanne (34): De halve marathon
“Ik wil dit jaar een halve marathon lopen. Ik loop al een tijdje hard, maar vorig jaar was ik niet consistent. Dit jaar wil ik daar verandering in brengen. Mijn plan is om een trainingsschema te volgen en drie keer per week te gaan lopen. Ik heb me al ingeschreven voor een halve marathon in oktober, zodat ik een concreet doel heb. Soms twijfel ik aan mezelf, vooral op koude of regenachtige dagen, maar ik weet dat het me goed doet. Het voelt geweldig om mezelf uit te dagen en sterker te worden. Dit jaar ga ik het echt halen!”
Goede voornemens: zin of onzin?
Hoewel veel mensen hun goede voornemens niet volhouden, betekent dat niet dat ze nutteloos zijn. Het stellen van doelen, zelfs als je ze niet volledig haalt, kan al helpen om vooruitgang te boeken. Of het nu gaat om kleine veranderingen of grote dromen, goede voornemens blijven een bron van inspiratie. Dus, wat wordt jouw voornemen voor 2025?
