Stedendriehoek

Bloemen geven kleur, geur en betekenis aan Paleis Het Loo

Tentoonstelling Bloom vanaf 20 april hele zomer te zien

APELDOORN – Bloemen zorgen al eeuwen voor kleur, geur en betekenis op Paleis Het Loo. De tentoonstelling Bloom gaat over 17de-eeuwse stillevens en prinses Mary’s invloed op het gebruik van bloemen. Hedendaagse kunstenaars, ontwerpers en de tuindienst van het paleis brengen de geschiedenis tot leven. Ze bewonderen de historische werken, maar stellen ook kritische vragen. Hoe kwamen die bloemen hier? Wie betaalden de prijs voor de schoonheid en rijkdom? En wat is de toekomst van de bloem? Achter elke bloem en elk kunstwerk schuilt een verhaal. Het totale verhaal wordt van 20 april tot 1 september verteld in de tentoonstelling Bloom.

Tulpenkoorts

In de 17de eeuw zijn vooral de gestreepte tulpen razend populair. Ook Mary hield van deze tulpen en gebruikte ze in de tuinen en kamers van Paleis Het Loo. Wat begon als liefde voor tulpen groeide uit tot een obsessie. Nederlandse handelaren betaalden een fortuin voor één tulpenbol. Een bijzondere bruikleen in de tentoonstelling is het tulpenboek van Pieter Cos uit 1637 uit de Speciale Collecties van de Wageningen Universiteit. Kunstenaar Jos Agasi brengt met zijn audiovisuele installatie Tulpenkoorts dit tulpenboek tot leven. Tulpenkoorts is gemonteerd op de speciaal hiervoor gecomponeerde muziek van Martin Fondse en Margriet Sjoerdsma. In de audiovisuele installatie Tulpenkoorts worden opkomst en ondergang van de tulpenmanie in de zeventiende eeuw verbeeld. De bollengekte of tulpenkoorts wordt door economen gezien als de eerste uitgebreid beschreven ‘bubbel’ (speculatiegolf) in de wereldgeschiedenis.

De plantencollectie van Willem & Mary

Uniek object in de tentoonstelling is een bloemenboek met aquarellen van Stephanus Cosijns, 1685-1688 uit de collectie van Bibliotheca Nazionale Centrale de Firenze, Italië. Het toont een deel van de wereldberoemde plantencollectie die politicus Gaspar Fagel ooit bezat. Fagel was een goede vriend van Willem en Mary. Zij namen de planten én de 97 aquarellen over toen Fagel overleed. Door deze afbeeldingen weten we vandaag nog welke planten groeiden in de tuinen van Paleis Het Loo.

Hedendaagse kunstenaars

In Bloom staan 17de-eeuwse bloemstillevens, hedendaagse reflecties hierop, vakmanschap, de herkomst van bloemen en Mary’s vrijetijdsbestedingen centraal. Floral designer Hanneke Frankema heeft een bloemkunstwerk van gedroogde bloemen uit de tuinen en bloemenkamer van Paleis Het Loo gemaakt. Deze bloemen zijn sinds september 2023 op de zolders van het paleis gedroogd.

Mirjam Verschoor ‘Tribecalledtrash’ maakt bloemstillevens met een verwijzing naar duurzaamheid. Ze fotografeert straatafval en vermengt dit digitaal met 17de -eeuwse stillevens. In haar stillevens vervangt zij bloemen door afval. Afval is haast vergroeid met het straatbeeld en laat zien hoe verstoord onze relatie met de natuur is in deze wegwerpmaatschappij.

Bloemstillevens met een boodschap om even bij stil te staan

In de tentoonstelling is een aantal couturestukken van modeontwerper Claes Iversen te zien. Deze gerenommeerde couturier staat bekend om zijn creaties in de modewereld en zijn opdrachten voor het koninklijk huis. Iversen is gefascineerd door oude technieken, zoals borduren, waaraan hij in zijn creaties een eigen draai geeft. Deze stukken sluiten aan bij het laatste deel van de tentoonstelling waarin het gaat over verschillende hedendaagse vormen van vrijetijdsbesteding met bloemen, zoals geuren herkennen, bloemschikken en borduren.

Paleis Het Loo heeft voor het campagnebeeld samengewerkt met Noëlle van Dijk, multidisciplinair kunstenaar en experimenteel ontwerper. Net als in 17de-eeuwse kunstwerken brengt Noëlle beelden en bewerkingen samen die in realiteit niet mogelijk zijn.

Bloemen in het paleis

Nog steeds worden de vertrekken van het paleis wekelijks voorzien van verse boeketten die  door eigen vakmensen worden samengesteld, deels met bloemen van de kwekerij van Paleis Het Loo. Paleis Het Loo is het enige museum in Nederland met een professionele bloemenkamer. Net als het museum bestaat de bloemenkamer dit jaar veertig jaar.

De tentoonstelling

Sinds jaar en dag geniet de mens van bloemen. De aantrekkingskracht van bloemen is het vluchtige: ze zijn er maar heel even. We zetten de schoonheid van de bloem vast in de tijd. Inzoomen op de zintuigen is daar een geschikte manier voor. Zo leer je als bezoeker beter en op een andere manier kijken. Kijk, ruik, voel, hoor en proef en laat de tijd even stil staan. Hierbij wordt ook vanuit verschillende invalshoeken gereflecteerd op de bloementeelt vandaag de dag.

Samenwerkingen met onderwijs

Gedurende Bloom zullen, naast bloemsierkunst van de bloemenkamer van Paleis Het Loo, ook leerlingen van verschillende praktijkonderwijsinstellingen bloeminstallaties samenstellen en tonen op het entreebalkon, in samenwerking met de bloemenkamer van Paleis Het Loo.

Programma’s in de tentoonstelling

Er zijn doe-activiteiten voor volwassenen en kinderen zoals borduren, geuren herkennen, bloemschikken met diverse materialen. De doe-activiteiten sluiten aan bij een zintuigelijke verwonderlijn van de tentoonstelling. Zo wordt het verleden met het heden verbonden. Er is een interactieve familierondleiding en rondleiding in het Engels en Nederlands en een leestour over bloemen en bloemmotieven door het paleis te vinden in de Paleis Het Loo-app (NL/EN). In restaurant Balzaal is proeven toegevoegd als zintuigelijk element van Bloom.

Prinsen- en Prinsessendagen

De zomerprogrammering tijdens de Prinsen- en Prinsessendagen speelt in op de thema’s uit de Bloom-tentoonstelling.