Stedendriehoek
De Grifthof, gelegen tussen de Beurtvaartstraat en de Beekstraat, is klaar. En ook de Grift in de Kanaalstraat is verder doorgetrokken. De Grifthof draagt niet alleen bij aan een mooiere binnenstad, maar speelt ook een belangrijke rol op het gebied van klimaatadaptatie, biodiversiteit en duurzaam waterbeheer.
Dit project is tot stand gekomen in samenwerking met vastgoedeigenaren, Waterschap Vallei en Veluwe, Provincie Gelderland en de gemeente Apeldoorn. Wethouder Maarten van Vierssen: “De Grifthof is echt een fijne toevoeging aan onze binnenstad. Het past perfect bij de richting die we met z’n allen voor ogen hebben voor de binnenstad: een aantrekkelijke, waterrijke en groene plek om te winkelen, wonen, werken en ontspannen.”
Met de aanleg van dit laatste stukje Grift Binnenstad zijn het noordelijke en zuidelijke deel van deze beek bovengronds aan elkaar verbonden.
Zeldzame diersoorten, zoals de beekprik, krijgen zo een betere en grotere leefomgeving. In de beek zijn vistrappen aangelegd, zodat vissen het hoogteverschil kunnen overbruggen. De plekken waar het water sneller stroomt, zijn geschikt als paaiplekken voor beekprikken. Naast de beek is gevarieerde beplanting aangebracht voor meer bijen en vlinders. Vermoedelijk wordt de ijsvogel een regelmatige bezoeker, net als bij de Grift in het Catharina Amaliapark.
De afgelopen jaren verandert het klimaat, bijvoorbeeld met heftige regenval en droge zomers. “We nemen maatregelen om die effecten van het veranderende klimaat op te vangen. Zo ook bij de Grifthof”, licht de wethouder toe. “Het teveel aan regenwater gaat naar de wadi naast de Grift. Dat is een klein groen parkje waarin regenwater naar de bodem kan zakken; dat is goed tegen verdroging. Het teveel aan water stroomt vervolgens door in de Grift. Daarnaast nemen temperaturen toe en wordt het steeds warmer in de zomer. De aanwezigheid van meer groen en water heeft een verkoelend effect in onze binnenstad en draagt bij aan de biodiversiteit.”
De Grift wordt ook verbonden met de Marktstroom in de Marktstraat. Om de parkeergarage onder het Marktplein droog te houden, wordt daar permanent grondwater weggepompt. Dit wordt binnenkort naar de Marktstroom geleid. Ook afgekoppeld regenwater uit de Marktstraat gaat hier naar toe. Bij veel aanvoer is er een overloopje van de Marktstroom naar de cisterne, een ondergrondse berging voor 200.000 liter regenwater. Dit regenwater wordt in droge tijden gebruikt om beplanting in de binnenstad water te geven. In april van dit jaar stroomt er water door de Marktstroom. Om piekneerslag af te vangen, heeft de cisterne een overloop naar de wadi en de Grift.
Lange tijd was het Griftsysteem bepalend voor de ontwikkeling van Apeldoorn. Op de oostelijke Veluweflank werden vroeger veel molens aangedreven door het beekwater. Ook werd het beekwater gebruikt in productieprocessen. Denk hierbij aan de koperpletterijen, oliemolens, papierindustrie en de wasserijen. Door vervuiling, andere productieprocessen en het verdwijnen van deze industrieën, verdween ook de Grift grotendeels ondergronds. Globaal genomen was de Grift tussen de spoorlijn en de Anklaarseweg verdwenen. Op die delen van het tracé is het vervuilde water ondergronds gebracht en is daar het hoofdriool van de stad aangelegd. In de afgelopen jaren zijn grote stukken van de Grift weer bovengronds gehaald. De beekzones, nu met schoon bronwater, vervullen nieuwe functies. Zo is de Grift een toegevoegde waarde in het straatbeeld en versterkt ze de identiteit van de oostelijke Veluwe door de cultuurhistorische waarde.
De Grifthof is een mooi voorbeeld van een project dat past bij Het Stadspark van Apeldoorn. Van Vierssen: “Dit ontwikkelperspectief beschrijft hoe we met elkaar gaan werken aan het Stadspark van Apeldoorn: een transformatie van de binnenstad naar een nog aantrekkelijkere plek om te zijn en (ver)blijven. Het karakter van een stadspark staat centraal. Groener, met meer aandacht voor biodiversiteit en ontmoeting. Samen met partners in de stad werken we toe naar een juiste combinatie van wonen, werken, winkelen en recreëren. Het uitdragen van één identiteit en gezicht naar buiten, namelijk als Stadspark van Apeldoorn, draagt ook bij aan versterking van het beeld van Apeldoorn als ‘hoofdstad van de Veluwe’.”
De wens bestaat om dit jaar een feestelijk moment voor en met betrokkenen te organiseren. Op welke manier en op welk moment is om de bekende redenen – coronamaatregelen – nog niet duidelijk.
