Politiek

Tweede Kamerverkiezingen voor lang niet iedereen ‘uitgemaakte zaak’

Kritisch nadenkende en twijfelende kiezers juist positief

door Elisa De Bruijn

De Tweede Kamerverkiezingen op woensdag 22 november zorgen bij veel mensen voor vraagtekens. Zo’n 70% van de stemmers weet nog niet op welke partij zij gaan stemmen. Deze groep wordt ‘de zwevende kiezers’ genoemd en is afgelopen decennia enorm gestegen. Elisa De Bruijn interviewt enkele stemgerechtigden over hoe zij er dit jaar in staan.

Zowel links als rechts georiënteerde kiezers twijfelen binnen hun eigen stroom over welke partij ze moeten ondersteunen. Dit jaar is dat echter, mede door de opkomst van de (relatief) nieuwe partijen BoerBurgerBeweging (BBB) en Nieuw Sociaal Contract (NSC) nog weer ingewikkelder geworden. Daar waar de BBB en NSC zowel linkse als rechtse standpunten hebben, trekken zij zowel radicaal linkse als radicaal rechtse stemmers.

Zweefkiezer niet negatief

De term zweefkiezer wordt vaak gezien als negatief, terwijl het kritisch nadenken en twijfelen tussen partijen juist een goede zaak blijkt te zijn, volgens politicoloog Rekker. “Het feit dat kiezers twijfelen is positief, dit betekent dat mensen goed nadenken over hun stem.” In de laatste fase voor de verkiezingen spelen veel factoren een grote rol. Veel mensen schatten in welke partij de meeste kans heeft het grootst te worden, ook stemmen velen op leiders die goed kunnen debatteren.

Standpunten

Veel stemmers verdiepen zich in de nieuwe partij van Pieter Omtzigt, Nieuw Sociaal Contract (NSC). “Ik heb jarenlang VVD gestemd”, luidt een reactie op straat. “Dit jaar stem ik echter op de nieuwe partij van Omtzigt, NSC.” Veel Nederlanders zijn alle vertrouwen in de politiek kwijt. Ook het behouden van standpunten is voor veel burgers erg belangrijk. “Mijn overstap van VVD naar NSC baseer ik op de rechtse standpunten, die erg belangrijk voor mij zijn. De laatste jaren merk ik dat de VVD steeds meer verslapte, hierdoor zijn ze mij kwijt.” Door Omtzigts eerdere rol in de politiek is er veel vertrouwen in hem als lijstrekker. “Zelf heb ik nog geen idee waar ik op stem 22 november”, vertelt een ander. “Gisteren zag ik Pieter even op televisie en kreeg ik best een vertrouwd gevoel.”

Historische stap

PvdA en GroenLinks hebben dit jaar een historische stap gezet. De partijen gaan samen de verkiezingen in. Veel Nederlanders hebben gemengde gevoelens over de keuze van beide partijen. “Op dit moment ben ik ook nog een zweefkiezer”, klinkt het. “Zelf twijfel ik tussen de partij van Omtzigt en PvdA. Het verkiezingsschema van NSC heb ik globaal doorgelezen, maar ik moet mij nog verdiepen in PvdA en GroenLinks. Wat mij eventueel weerhoudt is GroenLinks. Het past op bepaalde vlakken niet bij elkaar. Het is geen goede zaak. De PvdA zet zich van origine in voor arbeiders en dit lijkt soms niet overeen te komen met de groene ideeën van GroenLinks.” De bewoner is het met veel standpunten van NSC eens. “Het vertrouwen in de politiek is fors geschaad. Pieter Omtzigt heeft een realistische blik hierop en dit geeft een stukje vertrouwen.”

Een geïnterviewde vrouw is juist enorm voorstander van het samenvoegen van de twee partijen en geeft haar mening. “Ik ben van mening dat ze elkaar goed aanvullen en dus voor een goede, sterke samenwerking zorgen. De PvdA dwong samen met GroenLinks het prijsplafond voor energie af en heeft goede ideeën over het stikstofbeleid. Frans Timmermans krijgt mijn stem!”

Tweedeling

De ondervraagden benoemen vaak de keuze tussen links en rechts en of deze tweedeling tegenwoordig nog wel bestaat. “Eerder was je rechts of links, nu is dat enorm veranderd. De partij van Omtzigt is hier een voorbeeld van.” Een belangrijke reden voor veel mensen om op de lijsttrekker van NSC te stemmen.

Kortom, vele kiezers weten wat ze willen en wat goed is voor ons land, maar exact welke partij ons daar het meest bij zal gaan helpen, daar moet nog goed over nagedacht worden.